wat is een passiefhuis?
een passiefhuis onderscheidt zich door de bijzondere combinatie van een zeer hoogwaardig en aangenaam binnenklimaat en een zeer laag energieverbruik.
door een goed uitgekiend kompakt ontwerp, georiënteerd op de zon, uitgevoerd met zeer goede schilisolatie en een effectieve kierdichting, kan warmte nauwelijks weg uit het passiefhuis. hierdoor is er nog maar heel weinig energie nodig om de woning in de winter op temperatuur te houden. dan zorgen passieve warmtebronnen zoals de zon en interne warmtebronnen zoals bewoners en huishoudelijke apparaten voor bijna alle benodigde warmte. door de kleine hoeveelheid verwarming die dan nog nodig is op een slimme manier over de lucht van het gebalanceerde ventilatiesysteem aan te voeren, is een conventioneel verwarmingssysteem overbodig. In de zomer garanderen passieve strategieën zoals een goed ontwerp, zware schilisolatie, de aanwezigheid van thermische massa, zonwering en nachtventilatie een comfortabel binnenklimaat.
nieuwbouw is voor passiefhuizen de meest voor de hand liggende optie. maar het concept ook toepassen bij renovatie, wat in feite het grootste besparingspotentieel vertegenwoordigt, is goed mogelijk. Bovendien is het geschikt voor andersoortige gebouwen, zoals scholen en kantoren. dit nieuwe, integrale bouwconcept vereist wel een andere insteek voor de bouw- en installatiewereld. nieuwe bouwproducten om een hoge isolatiewaarde te realiseren en de randvoorwaarden van luchtdicht bouwen vereisen een andere en meer zorgvuldige manier van bouwen.
elk passiefhuis draagt op deze manier eenvoudig bij aan een opmerkelijke milieubesparing, zonder op comfort of andere aspecten in te leveren; door de afwezigheid van koudestraling als gevolg van een uitstekende isolatie van de schil in combinatie met een voortreffelijke kierdichting en koudebrugvrije detaillering, gebruik van zonlicht als belangrijkste verwarmings- en verlichtingsbron en een voortdurende toevoer van verse en schone ventilatielucht, ontstaat een gezonder en aangenaam binnenklimaat. al deze ontwerptechnische, bouwkundige en installatie technische maatregelen zijn onderdeel van de passiefhuisgedachte die gebaseerd is op specifieke kennisontwikkeling in het buitenland.
de cijfers
het PassiefHuisProjectenrekenPakket (PHPP), ontwikkeld door het passiv haus institut in darmstadt, is een nuttig, maar ook noodzakelijk instrument bij het ontwerpen van een passiefhuis. deze zeer uitgebreide berekeningsmethode geeft o.a. zeer nauwkeurig het te verwachten energieverbruik, de invloed van de luchtdichtheid en de kwaliteit van het comfort aan, en koppelt de resultaten aan duidelijk meetbare prestatie-eisen die in z’n geheel de kwaliteit van het passiefhuis garanderen.
een passiefhuis heeft per jaar een energiebehoefte voor ruimteverwarming van qHeiz < 15 kWh/m² (of PHeiz < 10W/m²), dit komt ongeveer overeen met een gasverbruik van 1.5 m³ gas/m² vloeroppervlak. dit betekent dat twee gloeilampen van 100 Watt genoeg zouden zijn om een kamer van 20 m² te verwarmen of dat een haarföhn zou volstaan om een passiefhuis van 100 m² te verwarmen.
het totale energiegebruik voor verwarming, warmtapwater en huishoudelijke apparaten hoort niet hoger te zijn dan 120 kWh (primaire energie) per m2 woonoppervlakte per jaar. een passiefhuis verbruikt 10 keer minder energie voor verwarming dan een gemiddelde bestaande woning en 4 à 5 keer minder dan de huidige nieuwbouwwoning uitgevoerd conform het nederlandse bouwbesluit.
de richtlijnen voor het isoleren van de schil zijn als volgt: U-waarde van vloeren, muren, daken (dus de opake bouwdelen) ≤ 0,15 W/m²K (nastreven is ≤ 0,10 W/m²K).
U-waarde van het buitenschrijnwerk/beglazing moet ≤ 0,8 W/m²K zijn. een groot deel van de warmte is afkomstig van de zon. in een passiefhuis wordt superisolerend glas geplaatst, dat toch een grote zontoetreding toelaat door een hoge g-waarde. de g-waarde (ZTA) van de beglazing zou dan ook > 0,5 of ≥ U-waarde beglazing/1,6 zijn.
de lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt mag max. 0,01 W/m²K bedragen, wat de definitie is voor een koudebrugvrije constructie is.
slechte aansluitingen, kieren en luchtlekken in de gebouwschil zijn bij reguliere bouw meer regel dan uitzondering. de mate van luchtdichtheid beïnvloedt de energieprestatie enorm. in vergelijking met standaardnieuwbouwwoningen is de voor passiefhuizen vereiste maximale infiltratievoud van 0,6/h bij een drukverschil van 50 Pa zeer laag te noemen.
bij passiefhuizen wordt de ventilatie continu mechanisch gestuurd door een balansventilatie, waardoor de luchtkwaliteit optimaal is. in de winter verwarmt de uitgaande lucht de koude verse lucht in de warmtewisselaar. hierbij worden de luchtstromen niet gemengd. het rendement van de warmterecuperatie moet ≥ 75% zijn. tegenwoordig zijn WTW's (warmteterugwinsysteem) met een rendement van > 90% gebruikelijk. de verse lucht kan bovendien worden aangezogen via een buis in de grond. in de winter wordt op deze manier de buitenlucht voorverwarmd. in de zomer blazen we de gekoelde lucht uit de grondbuis meteen in de woning
een passiefhuis is. ...comfortabel
de energie-efficiënte uitgangspunten komen allereerst ten goede aan de gebruiker van het gebouw. een passiefhuis heeft een zeer goed geïsoleerde en kierdichte schil, die uiterst zorgvuldig is uitgevoerd, zodat er zo weinig mogelijk koudestralende oppervlaktes en geen tochtverschijnselen voorkomen en er constant een gelijkmatige binnentemperatuur heerst. dit alles zonder ingewikkelde technieken, aangename oppervlakte- en ruimtetemperaturen ontstaan als vanzelf. bovendien zorgt de afwezigheid van traditionele radiatoren voor extra ruimte.
...gezond
een voortdurende toevoer van gefilterde en verse ventilatielucht is, naast goede isolatie en kierdichting, een van de belangrijkste randvoorwaarden voor een passiefhuis. een comfortventilatiesysteem, uitgevoerd volgens de laatste stand van de techniek, wordt gekoppeld aan een HR warmteterugwinsysteem, zodat de lucht in de winter altijd warm de woning binnenkomt en er geen overbodige ventilatieverliezen plaatsvinden: de garantie voor een aangenaam en gezond binnenklimaat, waar vocht, schimmel, pollen en insecten geen kans krijgen.
...rendabel
in een passiefhuis is de resterende warmtebehoefte voor ruimteverwarming zo gering, dat zonder verlies van comfort kan worden afgezien van een conventioneel verwarmingssysteem. met de besparing op de kosten van een dergelijk systeem kan de optimalisatie van bouwkundige elementen en het hoogefficiënt ventilatiesysteem worden gefinancierd. passiefhuisbewoners betalen gemiddeld 1€ /m² per jaar voor ruimteverwarming en hoeven zich dus minder zorgen te maken over stijgende energiekosten. terwijl ze het hele jaar door van een gezond en comfortabel binnenklimaat genieten, kunnen zij rekenen op lage energielasten gedurende de hele levensduur van de woning.
...milieuvriendelijk
een passiefhuis levert een actieve bijdrage aan de bescherming van het klimaat. door de verregaande energiebesparing is de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zo beperkt mogelijk. Niet alleen het energieverbruik voor verwarming (15 kWh/m²a), maar ook het totale primaire energiegebruik per huishouden blijft begrensd tot max. 120 kWh/m² per jaar. dit betekent minimaal 54% minder CO2-uitstoot t.o.v. de huidige standaard nieuwbouwwoning. de geringe resterende energiebehoefte wordt zo duurzaam mogelijk geproduceerd, zodat een nog grotere reductie in CO2-uitstoot mogelijk is.
...de bouwstandaard van de toekomst
het passiefhuisconcept is de bouwstandaard van de toekomst en opent nieuwe perspectieven voor meer toekomstgericht, energiezuinig ontwerpen en bouwen. de bouwwereld krijgt een unieke kans zich te onderscheiden met nieuwe ontwerp- en bouwtechnieken, innovatieve, intelligente en hoogenergie-efficiënte producten voor o.a. schilisolatiesystemen, ventilatiesystemen, beglazing, kozijnen, ramen, deuren en compacte verwarmingssystemen. deze investeringen in comfort, efficiëntie en bouwkwaliteit zullen zorgen voor een impuls in de bouwsector, creëren toegevoegde waarde, verbeteren de concurrentiepositie en verhogen de werkgelegenheid op een duurzame wijze.